آنچه باید از تفاوت رستر و وکتور بدانیم

در دنیای دیجیتال تصاویر بر دو نوع‌اند: وکتور (Vector) و رستر (Raster)

مهم نیست که شما یک طراح تازه‌کار هستید یا حرفه‌ای و یا حتی بازاریابی که به دنبال استخدام یک طراح است؛ دانستن معایب و مزایای تصاویر وکتور و رستر نسبت به پروژه‌ای که در دست دارید اهمیت بالایی دارد.

رستر ها

تصاویر رستر از نشست پیکسل‌ها در کنار یکدیگر ایجاد می‌شوند. پیکسل عبارت است از یک مربع رنگی که از ترکیب نور قرمز، سبز و آبی ساخته‌شده است.

رستر ها شبیه تصاویر موزاییکی هستند: از فاصله نزدیک فقط تعدادی مربع رنگی می‌بینید اما از فاصله دور تصویری کامل خواهید داشت.

با بزرگنمایی تصویر رستر می توانید پیکسل ها را ببینید

مزایا

• در صورت بزرگنمایی می‌توانید پیکسل‌ها را ببینید.
• رستر ها به دلیل وسعت دیتای رنگی برای نشان دادن شیب‌های رنگ (گرادیانت) و سایه‌ها بسیار ایدئال و مناسب‌اند.
• با بزرگ‌نمایی پیکسل‌ها ویرایش‌های ظریف و دقیقی می‌توان انجام داد.
• بسیاری از افکت‌ها و بافت‌های پیشرفته به بهترین وجه با تصاویر رستر کار می‌کنند.

معایب

• وسعت دیتای رنگ و ظرافت پیکسل‌ها در تصاویر رستر عمل جداسازی قسمت‌های انتخابی از تصویر را دشوار می‌سازد.
• حجم و اندازه پرونده‌ها در این نوع بیشتر از وکتور است.
• تصاویر رستر دارای محدودیت‌هایی در مقیاس‌پذیری هستند؛ بزرگ و کوچک کردن تصویر می‌تواند باعث شکست پیکسل‌ها و کاهش وضوح تصویر شود. ازاین‌رو باید اندازه موردنظر خود را از قبل تعیین کنید چراکه ایجاد تغییر در اندازه در میانه کار دشوار و شاید غیرممکن باشد.

چه موقع باید از فرمت رستر استفاده کرد

رستر یک قالب پیش‌فرض برای عکاسی، ویدئو و رسانه‌های مبتنی بر وب است. وقتی صحبت از تصویر می‌شود رستر به دلیل جزئیاتی که دارد برای عکاسی و تصاویر در مقیاس بزرگ ایدئال است.

تصاویر رستر برای چاپ باید از وضوح بالایی برخوردار باشند.

پروژه‌هایی که می‌توان در آن‌ها از تصاویر رستر استفاده کرد:

• عکاسی
• نقاشی دیجیتال
• تصاویری که از کولاژ در آن‌ها استفاده می‌شود.
• کارت‌پستال
• طراحی وب
• اپلیکیشن موبایل
• آیکون‌های عکاسی
• بنر
• تصاویر شبکه‌های اجتماعی
• و هر طرح دیگری که استفاده دیجیتالی دارد.

فرمت‌های تصاویر رستر

• JPG
• GIF
• PNG
• TIFF
• RAW
• PSD

نرم‌افزارهای رستر

• Photoshop
• After Effects
• Procreate
• Corel Paint-Photo
• GIMP

وکتور چیست؟

 وکتور ها گرافیک‌های دیجیتال بی‌نهایت مقیاس‌پذیر هستند که از خطوط ریاضی محاسبه‌شده ایجاد می‌شوند. وکتور ها در اصل اشکال هندسی‌ای هستند که می‌توانند در صورت لزوم کشیده یا منحنی شوند.

در مقوله وکتور شما با سه عنصر روبرو هستید: نقطه‌ها، خط‌ها و چندضلعی‌ها. نقطه‌ها درنتیجه نهایی کار قابل‌رؤیت نیستند اما طراحان می‌توانند برای تغییر شکل اثر نهایی آن‌ها را در داخل نرم‌افزار ویرایش کنند. خط‌ها نقاط را به هم متصل می‌کنند و طراحان می‌توانند به آن‌ها ضخامت و رنگ دهند.

با بسته شدن خط‌ها چندضلعی‌ها به وجود می‌آیند. چندضلعی‌ها را می‌توان بارنگ پر کرد.

یک اثر گرافیکی وکتور از تجمع هم‌زمان تعداد زیادی از این عناصر به وجود می‌آید.

بااینکه بردارها مبنای ریاضی دارند اما برای کار با آن‌ها نیازی به محاسبات پیشرفته ندارید. ابزارهای موجود در نرم‌افزارهای وکتور مانند ایلاستریتور به طراحان این اجازه را می‌دهد که با سرعت و راحتی گرافیک برداری ایجاد کنند. چراکه رایانه محاسبات ریاضی را در خودش کنترل می‌کند.

وکتور ها در مقیاس پذیری بسیار عالی اند.

مزایا و معایب تصویر وکتور

تصاویر وکتور بی‌نهایت مقیاس‌پذیر هستند یعنی حتی در بالاترین بزرگنمایی خطوط همچنان واضح و شارپ هستند.

مزایا

• تصویرهای وکتور را می‌توان بدون از دست دادن کیفیت به هراندازه بزرگ و کوچک کرد؛ بنابراین از مقیاس‌پذیری بالایی برخوردارند.
• با وکتور ها می‌توان خطوط صاف و شسته / رفته و منحنی‌های عالی و مناسب ایجاد نمود؛ ازاین‌رو برای طرح‌های تقارنی بسیار کاربرد دارند.
• حجم فایل‌های وکتور بسیار کمتر از رستر است.

معایب

• وکتور ها قادر به نمایش شیب‌های رنگ، بافت‌ها و سایه‌های پیچیده نیستند. از همین‌جاست که آثار نهایی بسیار صاف و کارتونی به نظر می‌رسند.
• صافی محاسباتی خطوط امکان اتودهای واقع‌گرایانه را ناممکن می‌سازد.

چه زمانی از فرمت وکتور استفاده کنیم

وکتور ها ازآنجاکه مشکل وضوح ندارند بسیار برای چاپ مناسب‌اند.

مقیاس‌پذیری نامحدود و شکل‌های ساده‌شده آن برای طراحی موضوعاتی مانند لوگو که باید قابلیت ویرایش‌های چندباره داشته باشد از کارایی بالایی برخوردار است.

از وکتور ها در تصویرسازی، گرافیک‌های متحرک نیز می‌توان استفاده کرد چراکه از دقت هندسی بالایی برخوردارند.

وکتور ها را می‌توان به رستر تبدیل کرد بنابراین در صورت مهیا بودن شرایط پروژه و خواسته‌های مشتری می‌توان از آن‌ها استفاده نمود.

طراحی‌هایی که به‌صورت وکتور مناسب‌تر است:

• طراحی لوگو
• تصویرسازی
• طراحی بسته‌بندی
• بروشور
• پوستر
• تی‌شرت
• طراحی علائم
• و هر چیزی که بنا دارید چاپ کنید.

فرمت‌های وکتور:

• PDF
• EPS
• AI
• SVG

نرم‌افزارهای وکتور:

• Illustrator
• Affinity
• CorelDRAW
• Inkscape